Kradzież tożsamości w celu dokonania przestępstw na cudze nazwisko to niezwykle poważny problem dla tych, których dokumenty wykorzystano. To także wymierne straty dla oszukanych osób, firm i instytucji. W celu zabezpieczenia wszystkich Polaków i całej gospodarki utworzono międzybankowy System DOKUMNETY ZASTRZEŻONE. Związek Banków Polskich, w najnowszym Raporcie o dokumentach infoDOK, podsumował ostatnich kilkanaście lat działania tego rozwiązania.
Proceder wyłudzania towarów, usług i pieniędzy przez przestępców wykorzystujących kradzione dowody osobiste i paszporty dotyczy całej gospodarki. W samej tylko bankowości, od 2008 r., dokonano aż 93,7 tys. prób wyłudzeń kredytów na łączną kwotę 5 miliardów 46 milionów złotych.
Wg danych z najnowszego raportu o dokumentach infoDOK tylko w I kwartale 2021 r. próbowano wyłudzić w bankach 1,8 tys. kredytów na łączną kwotę 83,3 mln zł. Oznacza to, że codziennie próbowano wyłudzić aż 20 kredytów na łączną kwotę 925 tys. zł.
Równolegle Polacy zastrzegli w Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE ponad 31,5 tys. zagubionych i skradzionych dokumentów tożsamości – obecnie cała baza takich skompromitowanych dokumentów zawiera aż 2 miliony 70 tysięcy szt. dowodów osobistych, paszportów, praw jazdy i innych dokumentów służących powszechnie do potwierdzania tożsamości. Statystycznie do bazy trafiało zatem 350 dokumentów dziennie.
Zdecydowanie zalecamy wszystkim klientom korzystanie z komunikatów dot. bezpieczeństwa płynących od banków, z usług których korzystają oraz od Bankowego Centrum Cyberbezpieczeństwa ZBP, które na bieżąco monitoruje cyberprzestrzeń. Warto zobaczyć również filmy edukacyjne Warszawskiego Instytutu Bankowości dostępne bezpłatnie w internecie – to skarbnica praktycznej wiedzy dla każdego – powiedział Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich.
Przypominamy podstawowe zasady bezpieczeństwa dot. bankowości:
- Nigdy nie podawaj przez telefon loginu i hasła do bankowości internetowej.
- Nigdy nie instaluj dodatkowego oprogramowania by poprawić dostępność usług bankowych. Wyjątkiem są bankowe aplikacje mobilne ale informacja o nich jest dostępna na stronach internetowych banków.
- Poproś rozmówcę o podanie imienia i nazwiska, jeżeli ich sam nie podał oraz zanotuj numer telefonu z którego dzwoni.
- Pod żadnym pozorem nie przekazuj telefonicznie kodów z SMS-ów autoryzacyjnych. SMS-y służą do potwierdzania przelewów czy dodawania nowych zaufanych urządzeń w Twojej bankowości internetowej.
- Dokładnie czytaj treść otrzymywanych od nas SMS-ów, żeby wiedzieć, czego konkretnie dotyczą!
- Bez dobrze uargumentowanej przyczyny nie podawaj przez telefon swojego numeru PESEL.
- Zachowaj ostrożność, jeżeli rozmówca wywiera na Tobie presję czasu. Oszuści często sugerują, że wszystko, o co proszą, musi być wykonane jak najszybciej. W pośpiechu dużo łatwiej podjąć nieprzemyślane decyzje.
Trwa pandemia – ograniczenia zlikwidowały tłumy na ulicach, w sklepach, czy w komunikacji publicznej – takie okoliczności nie wspomagają kieszonkowców, ale pamiętajmy, że takie kradzieże to nie jedyny powód utraty dokumentów. Aktualne są chociażby włamania do naszych domów i mieszkań, jednak to włamania i kradzieże „cyfrowe” są obecnie głównym dostarczycielem danych dla przestępców. Pamiętajmy, że utrata dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy w ich postaci fizycznej to nie jedyne okoliczności, w których te dokumenty należy zastrzec w Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE. Regularnie zdarzają się mniejsze lub większe wycieki wrażliwych informacji z systemów informatycznych firm i instytucji. W takich okolicznościach, gdy wiemy, że zdarzenie dotyczy także naszych dokumentów tożsamości, zdecydowanie zalecane jest zastrzeżenie dokumentów i wyrobienie nowych, co zaoszczędzi nam sporo potencjalnych kłopotów – powiedział Grzegorz Kondek, Koordynator Kampanii Informacyjnej Systemu DZ.
***
Związek Banków Polskich – wspólnie z Policją i Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji – rekomendują, aby zawsze w sytuacji utraty dokumentów tożsamości jak najszybciej zastrzec je w banku – także, gdy dokumenty utraci osoba, która nie korzysta i nigdy nie korzystała z usług bankowych. Krótka instrukcja, co trzeba zrobić:
- Zastrzeżenie w Systemie DOKUMENTY ZASTRZEŻONE – w swoim banku lub w dowolnym banku przyjmującym zastrzeżenia także od osób niebędących jego klientami. Można to zrobić osobiście w oddziale bankowym. Część banków przyjmuje zastrzeżenia również telefonicznie, pod numerem +48 828 828 828 (tylko od własnych klientów, po zdalnej weryfikacji tożsamości). Można także skorzystać z konta na stronie www.bik.pl (tylko w sytuacji, gdy ktoś miał tam założone wcześniej konto na utracony dokument).
- Powiadomienie Policji – w przypadku, jeżeli dokumenty utracono w wyniku kradzieży.
- Zawiadomienie najbliższego organu gminy lub placówki konsularnej i wyrobienie nowego dokumentu – informacje dotyczące konieczności zawiadomienia organu gminy o utracie dokumentu, znajdują się na stronach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Warto pamiętać, że trzeba zastrzegać nie tylko dokumenty tożsamości, ale także utracone karty bankowe. W Polce jest ich ponad 30 mln. Najłatwiej i najszybciej jest wykorzystać uniwersalny, międzybankowy System Zastrzegania Kart, dostępny pod numerem tel. (+48) 828 828 828: Wiele banków – Jeden uniwersalny numer. System działa na całym świecie, w systemie 24/7.
***
System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE Związku Banków Polskich to ogólnopolska baza milionów skradzionych i zagubionych dokumentów. Chroni przed wyłudzeniami z użyciem cudzej tożsamości. Zastrzegać dokumenty powinni wszyscy – nie tylko klienci banków. To najważniejszy krok, który trzeba natychmiast zrobić, gdy utracimy np. dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy. W kilka minut dane trafiają do wszystkich banków, operatorów telefonii komórkowych oraz tysięcy innych firm korzystających z systemu.
Najnowsze wydanie cyklicznego Raportu o dokumentach infoDOK znajduje się zawsze na stronie: DokumentyZastrzezone.pl