Bankowy Arbitraż Konsumencki jest jedną z kilku instytucji działających na polskim rynku produktów finansowych, które spotykają się od wielu lat z życzliwą i pozytywną oceną ze strony konsumentów. W 2011 roku minęło 9 lat od chwili wyboru pierwszego Arbitra Bankowego (tę funkcje pełni do dzisiaj pani sędzia Katarzyna Marczyńska) oraz przyjęcie pierwszych wniosków od konsumentów pragnących rozstrzygnąć spór z bankiem.
Poza rola instytucji prowadzącej pozasądowe postępowanie rozjemcze dla konsumentów Arbiter Bankowy oraz Arbitraż postrzegani są w sposób rozszerzający czyli jako doradca czy też źródło porady w konkretnych sprawach związanych na przykład z zawieraniem umów kredytowych lub tez organ, w którym składać można generalne wnioski dotyczące funkcjonowania sektora bankowego.
W roku 2011 roku do Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego wpłynęło 1066 wniosków. Natomiast w tym samym okresie wydane zostały orzeczenia w 1131 sprawach, z czego największa liczba (677 wniosków) dotyczyła kredytów bankowych, z czego połowa dotyczyła kredytów hipotecznych. Warto także zaznaczyć, że drugi rok z rzędu liczba skarg wpływających do BAK zmniejszała się (o 8,5% w stosunku do 2010), co niewątpliwie może być uznane za sukces w okresie, w którym niezwykle często sektor bankowy jest krytykowany w mediach. Tematyka wniosków konsumentów zresztą w dużej mierze pokrywa się – podobnie jak miało to miejsce w latach poprzednich – z tematami poruszanymi przez media w danym okresie, jako że konsumenci głownie z takich źródeł czerpią wiedzę na temat swoich praw, zmian w odpowiednich przepisach lub też klauzul abuzywnych. Kolejną cecha wyróżniająca 2011 rok w historii funkcjonowaniu Arbitrażu to rekordowa średnia wielkość sporu, która osiągnęła poziom 5.664,12 zł. Jest to jednocześnie skokowy wzrost o ponad połowę w porównaniu do roku 2010.
Jako świadectwo pewnych tendencji rozwojowych w naszym społeczeństwie można także przywołać stale wzrastającą liczbę wniosków wnoszonych przez spadkobierców kredytobiorców, w których żądają zwolnienia ich z obowiązku spłaty długu i podnoszą zarzut udzielenia kredytu mimo braku zdolności kredytowej i zarzut zaawansowanego wieku kredytobiorców. Z drugiej jednak strony często w pismach przesyłanych do ZBP lub w publikacjach medialnych podnosi się wobec sektora bankowego zarzuty o przesadną ostrożność w udzielaniu kredytów seniorom i przypomina o zakazie dyskryminacji ze względu na wiek.
Zwiększa się także liczba wniosków dotyczących tak naprawdę bardziej zobowiązania banku do restrukturyzacji kredytu, co w większości przypadków kończy się zawarciem ugody.
W końcu ubiegłego roku Komisja Europejska opublikowała projekty dwóch aktów prawnych, których celem jest zapewnienie konsumentom we wszystkich krajach członkowskich jednakowego poziomu ochrony i równego dostępu do podmiotów zajmujących się pozasądowym rozstrzyganiem sporów (ADR), a w szczególności ułatwieniem transgranicznego elektronicznego handlu poprzez wprowadzenie ogólnounijnej platformy internetowej (ODR), za pośrednictwem której osoby dokonujące zakupów przez Internet w innym państwie UE oraz przedsiębiorcy będą mogli rozstrzygać spory. Związek Banków Polskich brał aktywny udział w procesie konsultacji tych dokumentów.
Sprawozdanie z działalności Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego za rok 2011
